Những việc cần làm khi BỎ THUẾ KHOÁN

 Từ 1/1/2026, hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ không còn nộp thuế theo phương pháp khoán (bỏ thuế khoán) mà chuyển sang nộp thuế theo phương thức kê khai.

I. TỪ 1/1/2026: HƠN 5 TRIỆU HỘ KINH DOANH CHÍNH THỨC BỎ THUẾ KHOÁN

Theo lộ trình của Bộ Tài chính, kể từ ngày 1/1/2026, toàn bộ hơn 5 triệu hộ kinh doanh sẽ không còn nộp thuế theo hình thức khoán mà chuyển sang kê khai, tự tính và tự nộp thuế theo quy định mới.

Đây là bước ngoặt lớn trong cải cách thuế – hướng tới minh bạch, công bằng và hiện đại hóa quản lý thuế. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh vẫn lo ngại thủ tục phức tạp, tốn chi phí hoặc dễ sai sót khi thực hiện kê khai.

II. NGÀNH THUẾ: “CHÚNG TÔI THẤU HIỂU NHỮNG LO NGẠI CỦA HỘ KINH DOANH”

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn khẳng định, bỏ thuế khoán không nhằm tăng thu ngân sách mà nhằm tạo môi trường kinh doanh minh bạch, hiện đại và công bằng hơn.

“Chúng tôi hiểu những băn khoăn của hộ kinh doanh. Cơ quan thuế sẽ đồng hành, hỗ trợ để quá trình chuyển đổi diễn ra thuận lợi nhất,” ông nhấn mạnh.

Ngành Thuế đang triển khai nhiều giải pháp hỗ trợ như cung cấp phần mềm kê khai miễn phí, đơn giản hóa chế độ kế toán và tăng cường hướng dẫn qua ứng dụng eTax Mobile.

III. VÌ SAO CẦN BỎ THUẾ KHOÁN?

Câu hỏi được nhiều người đặt ra: “Đang ổn định, tại sao lại cần thay đổi?”

Theo ông Mai Sơn, hiện nay phần lớn hộ kinh doanh vẫn quen buôn bán theo kinh nghiệm, không ghi chép sổ sách kế toán. Điều này khiến việc quản lý thuế thiếu công bằng và dễ thất thu.

“Chủ trương bỏ thuế khoán nhằm giúp hộ kinh doanh minh bạch doanh thu, dễ quản lý lợi nhuận và được hưởng chính sách như doanh nghiệp,” ông giải thích.

IV. CHUYỂN SANG KÊ KHAI – CƠ HỘI ĐỂ PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG

Theo GS.TS Hoàng Văn Cường – Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội:

“Bỏ thuế khoán không nhằm tăng thu ngân sách. Thực tế, với thuế khoán hiện tại, Nhà nước thu được nhiều hơn do cơ quan thuế ấn định mức khoán.”

Ông cho rằng việc chuyển sang kê khai thuế giúp:

• Biết rõ doanh thu, chi phí, lợi nhuận thực tế;

• Chủ động kế hoạch kinh doanh;

• Sử dụng công nghệ, hóa đơn điện tử thuận tiện hơn;

• Tạo tiền đề chuyển đổi lên doanh nghiệp chính thức.

Thách thức lớn nhất hiện nay không phải kỹ thuật, mà là tâm lý e ngại và thói quen cũ.

V. HỘ KINH DOANH CẦN LÀM GÌ KHI BỎ THUẾ KHOÁN?

Để chuyển đổi thuận lợi khi bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh cần:

1️⃣ Ghi chép đầy đủ doanh thu, chi phí hằng ngày;
2️⃣ Đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử (nếu thuộc đối tượng bắt buộc);
3️⃣ Sử dụng eTax Mobile hoặc Cổng Dịch vụ thuế điện tử để kê khai – nộp thuế;
4️⃣ Cập nhật thông tin đăng ký thuế với cơ quan thuế quản lý.

“Ghi chép doanh thu – chi phí giúp hộ kinh doanh biết rõ lãi lỗ, quản lý dễ hơn và tránh sai sót khi kê khai,” ông Mai Sơn chia sẻ.

VI. XUẤT HÓA ĐƠN KHÔNG LÀM TĂNG CHI PHÍ

Nhiều người lo rằng việc xuất hóa đơn sẽ tốn kém. Tuy nhiên, Cục Thuế khẳng định chi phí rất thấp.

“Hiện nay ở siêu thị hay cửa hàng tiện lợi, hóa đơn in từ máy POS chính là hóa đơn điện tử. Hộ kinh doanh hoàn toàn có thể sử dụng tương tự với chi phí gần như không đáng kể,” ông Sơn nói.

Xuất hóa đơn không chỉ phục vụ nghĩa vụ thuế mà còn giúp chứng minh nguồn gốc hàng hóa và bảo vệ quyền lợi người mua.

VII. NGÀNH THUẾ CẮT GIẢM 30% THỦ TỤC – TĂNG CÔNG NGHỆ

Ngành Thuế đang cải cách mạnh mẽ để hỗ trợ hộ kinh doanh:

• Cắt giảm ít nhất 30% thời gian xử lý thủ tục,

• Giảm 30% chi phí tuân thủ,

• Rút gọn 44% thủ tục hành chính,

• Chuyển toàn bộ hồ sơ kê khai, nộp thuế lên điện tử.

Hộ kinh doanh có thể kê khai, nộp thuế trực tuyến mọi lúc, mọi nơi chỉ bằng điện thoại hoặc máy tính.

Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân mới cũng đề xuất tính thuế trên lợi nhuận (doanh thu trừ chi phí), giúp hộ kinh doanh lớn được đối xử công bằng như doanh nghiệp.

VIII. CẬP NHẬT KHUNG PHÁP LÝ VÀ CÔNG NGHỆ

Bộ Tài chính đang sửa đổi các luật thuế gồm:

• Luật Quản lý thuế,

• Luật Thuế GTGT,

• Luật Thuế thu nhập cá nhân,

để đồng bộ với chủ trương bỏ thuế khoán.

Song song đó, Cục Quản lý giám sát kế toán – kiểm toán đang xây dựng chế độ kế toán đơn giản, giúp hộ kinh doanh tự ghi chép, không cần thuê kế toán.

Các doanh nghiệp công nghệ như MISA cũng hỗ trợ phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử giá ưu đãi, giúp hộ kinh doanh dễ dàng thực hiện nghĩa vụ thuế.

IX. TRUYỀN THÔNG – TƯ VẤN LÀ TRỌNG TÂM THEN CHỐT

Công tác tuyên truyền, hướng dẫn được xem là yếu tố quyết định thành công của cải cách.

“Phần lớn hộ kinh doanh nhỏ lẻ còn ngại tiếp xúc với cơ quan thuế. Vì vậy, chúng tôi triển khai nội dung hướng dẫn đơn giản, gần gũi, dễ hiểu nhất,” ông Mai Sơn chia sẻ.

Đặc biệt, hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế được xem là công cụ quan trọng giúp quản lý doanh thu minh bạch, ngăn ngừa rủi ro hóa đơn giả và giảm thời gian kê khai.

X. CÓ BỊ PHẠT KHI THỰC HIỆN SAI KHÔNG?

Phó Cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn khẳng định:

“Về nguyên tắc pháp luật có quy định xử phạt, nhưng mục tiêu hiện nay là hướng dẫn, hỗ trợ – không phải xử phạt. Chúng tôi đã tăng cường tuyên truyền để hộ kinh doanh hiểu đúng và thực hiện đúng.”

Các Chi cục Thuế địa phương cũng sẽ hỗ trợ trực tiếp tại chợ, khu kinh doanh trong giai đoạn đầu để giảm tối đa sai sót.

XI. BỎ THUẾ KHOÁN – BƯỚC CẢI CÁCH LỚN HƯỚNG ĐẾN MINH BẠCH

Chủ trương bỏ thuế khoán là bước đi lịch sử trong tiến trình cải cách thuế Việt Nam, giúp hộ kinh doanh minh bạch doanh thu, dễ tiếp cận chính sách và phát triển bền vững.

“Đây không phải là việc thu thêm thuế, mà là tạo cơ hội để hộ kinh doanh lớn mạnh, quản lý tốt hơn và tiến gần hơn tới doanh nghiệp chính quy,” ông Mai Sơn khẳng định.

Cải cách này sẽ góp phần xây dựng hệ thống thuế hiện đại, công bằng và thân thiện với người nộp thuế, tạo động lực cho khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững.

CÔNG TY LUẬT TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN NEW & NEW

Địa chỉ trụ sở chính: 195 Nguyễn Hồng Đào, Phường Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tổng đài tư vấn: 090.180.6668

Email: info@newlawfirm.com.vn

Website:https://newlawfirm.com.vn/