Hộ kinh doanh chuyển từ khoán sang kê khai: Giải đáp từ cơ quan thuế

Từ ngày 1/6/2025, việc chuyển từ khoán sang kê khai với hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng là bước triển khai quan trọng trong hiện đại hóa hệ thống thuế và hóa đơn điện tử. Dù là chủ trương đúng đắn, thực tế vẫn còn nhiều hộ kinh doanh bỡ ngỡ. Các cơ quan thuế, chuyên gia tài chính đã có buổi giao lưu trực tuyến để giải đáp mọi vướng mắc thực tiễn.

I. Chuyển từ khoán sang kê khai – bước ngoặt thuế quan trọng từ 1/6/2025

Theo Thông tư 18/2024/TT-BTC và Nghị định 70/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/6/2025, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỉ đồng hoặc sử dụng máy tính tiền phải chuyển từ khoán sang kê khai và áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Điều này góp phần tăng tính minh bạch và bình đẳng trong chính sách thuế.

Chương trình "Giải đáp, gỡ vướng về hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh" do Báo Tuổi Trẻ tổ chức ngày 12/6 đã ghi nhận hàng loạt câu hỏi thực tế từ người nộp thuế, được trả lời trực tiếp bởi ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế, bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn thuế, bà Đinh Thị Thúy – Phó Chủ tịch HĐQT MISA.

II. Hộ kinh doanh hỏi – cơ quan thuế trả lời

1. Hộ doanh thu dưới 1 tỉ có cần hóa đơn?
Một hộ sản xuất giày dép doanh thu dưới 1 tỉ hỏi: nếu khách cần hóa đơn thì xử lý thế nào?

→ Giải đáp: Nếu vẫn nộp thuế khoán, khi xuất hóa đơn sẽ phải nộp thêm thuế suất 4,5%. Không được khấu trừ thuế đầu vào. Nếu muốn khấu trừ, nên chuyển sang doanh nghiệp.

2. Hộ bán cà phê doanh thu trên 1 tỉ có bắt buộc kê khai không?
→ Giải đáp: Có. Từ 1/6/2025 phải áp dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Cách xác định doanh thu sẽ thay đổi.

3. Có nên xây dựng chuẩn mực kế toán cho hộ?
→ Giải đáp: Đây là đề xuất hợp lý. Dù pháp luật hiện tại chưa cho phép cá nhân nộp thuế TNDN, nhưng việc xây dựng hệ thống kế toán đơn giản là cần thiết để minh bạch chi phí và quản lý thuế hiệu quả.

III. Những vướng mắc thực tiễn khi chuyển từ khoán sang kê khai

1. Không có hóa đơn đầu vào thì sao?
Hộ bán hàng sang tay, mỹ phẩm, nông sản... thường không có đầu vào rõ ràng.

→ Giải đáp: Có thể lập bảng kê mua hàng từ người dân, ghi đầy đủ thông tin, ký xác nhận. Hàng tồn không có hóa đơn nhưng không phi pháp thì vẫn kê khai theo doanh thu, không truy thu nếu không trốn thuế.

2. Không có kỹ năng kê khai, kế toán?
→ Giải đáp từ MISA: Đã cung cấp phần mềm OneApp – tích hợp bán hàng, xuất hóa đơn, kê khai thuế trên điện thoại. Hỗ trợ miễn phí 3 tháng đầu qua hệ thống đại lý thuế.

3. Đang dùng hóa đơn điện tử thông thường có phải chuyển sang hóa đơn máy tính tiền?
→ Giải đáp: Có. Nếu chưa khởi tạo hóa đơn từ máy tính tiền thì cần chuyển đổi theo quy định. MISA hỗ trợ chuyển đổi miễn phí với người dùng cũ.

IV. Lợi ích và rào cản khi hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp

1. Lợi ích nếu chuyển thành doanh nghiệp:

• Khấu trừ thuế GTGT đầu vào (điện, nguyên liệu…)

• Hạch toán chi phí hợp lệ (nhân công, mặt bằng…)

• Được chuyển lỗ 5 năm

• Miễn thuế TNDN 3 năm đầu, sau đó hưởng ưu đãi 15–17%

2. Lo ngại:

• Phải thuê kế toán

• Phần mềm, thanh tra...

→ Giải đáp:

• Nhà nước hỗ trợ phần mềm kế toán miễn phí

• Có thể thuê đại lý thuế

• Doanh nghiệp siêu nhỏ tuân thủ tốt sẽ không bị thanh tra thường xuyên

V. Xóa bỏ thuế khoán từ 2026: Lộ trình đã rõ

Tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc, ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế – nhấn mạnh:

Từ 1/1/2026, sẽ xóa bỏ hình thức thuế khoán, chuyển sang tự khai – tự nộp theo doanh thu thực tế, theo Nghị định 70/2025/NĐ-CP và Nghị quyết 68-NQ/TW.

Đây là bước đi lớn giúp hộ kinh doanh minh bạch, dễ tiếp cận chính sách, hạn chế gian lận và thúc đẩy nền kinh tế bền vững.

Hệ thống ngành thuế đã có các cấp hỗ trợ:

• Cục Thuế – Chi cục Thuế – Đội Thuế địa bàn

• Hướng dẫn sử dụng eTax Mobile

• Giải thích kỹ thuật, pháp lý

• Phân loại nhóm vướng mắc để xử lý linh hoạt

VI. Kết luận

Việc chuyển từ khoán sang kê khai là xu thế không thể đảo ngược trong cải cách hành chính thuế. Khi chủ động tìm hiểu, ứng dụng phần mềm và kết nối với cơ quan thuế, hộ kinh doanh sẽ nắm bắt được lợi ích lớn từ việc chuyển từ khoán sang kê khai thay vì thụ động chờ chính sách bắt buộc.

Dù còn nhiều thách thức ban đầu, quá trình chuyển từ khoán sang kê khai sẽ giúp hộ kinh doanh minh bạch sổ sách, giảm rủi ro về thuế và xây dựng nền tảng phát triển bền vững nếu muốn lên doanh nghiệp sau này.

CÔNG TY LUẬT TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN NEW & NEW

Địa chỉ trụ sở chính: 3A Đồng Nai, Phường 2, quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tổng đài tư vấn: 090.180.6668

Email: info@newlawfirm.com.vn

Website:https://newlawfirm.com.vn/