Người làm nhà nước có được góp vốn kinh doanh không? Điều kiện và quy định mới nhất

Mục lục

“Làm nhà nước” là từ ngữ thường dùng để chỉ những người làm việc không căn cứ vào hợp đồng lao động trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập. Người làm nhà nước có thể kể đến như cán bộ, viên chức, công chức, sĩ quan, công an,…

1. Làm nhà nước có được góp vốn kinh doanh không?

Góp vốn kinh doanh được hiểu theo hai trường hợp. Một là, góp vốn kinh doanh để thành lập công ty. Hai là, góp vốn kinh doanh vào một công ty đã được thành lập (còn được hiểu là công ty có sẵn).

5 ĐIỀU BẠN CẦN BIẾT – KHI GÓP VỐN KINH DOANH - BQ Training

Đối với trường hợp một, căn cứ khoản 2 Điều 17 Luật doanh nghiệp năm 2020 (“LDN”), làm nhà nước
không được góp vốn kinh doanh để thành lập công ty, trừ khi được cử làm đại diện theo ủy quyền để quản lý phần vốn góp của Nhà nước tại công ty.

2. Làm nhà nước có được góp vốn kinh doanh vào một công ty
có sẵn không?

Trường hợp công ty đã được thành lập bởi một hay nhiều cá nhân, tổ chức khác và vấn đề đặt ra là người
làm nhà nước có quyền góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty có sẵn này hay không?

Theo điểm b khoản 3 Điều 17 LDN, đối tượng thuộc diện không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Luật Phòng, chống tham nhũng thì không được góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp vào công ty.

Dựa vào điểm a và b khoản 2 Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng năm 2018 (“Luật PCTN”), người làm
nhà nước được xem là người có chức vụ, quyền hạn:

“Điều 3. Giải thích từ ngữ

2. Người có chức vụ, quyền hạn là người do bổ nhiệm, do bầu cử, do tuyển dụng, do hợp đồng hoặc
do một hình thức khác, có hưởng lương hoặc không hưởng lương, được giao thực hiện nhiệm vụ, công vụ nhất định và có quyền hạn nhất định trong khi thực hiện nhiệm vụ, công vụ đó, bao gồm:

a) Cán bộ, công chức, viên chức;

b) Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân, viên chức quốc phòng trong cơ quan, đơn vị thuộc
Quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật, công nhân công an trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân;”

Căn cứ điểm b khoản 2 và khoản 4 Điều 20 Luật PCTN:

“Điều 20. Quy tắc ứng xử của người có chức vụ, quyền hạn

2. Người có chức vụ, quyền hạn trong cơ quan, tổ chức, đơn vị không được làm những việc sau đây:

b) Thành lập, tham gia quản lý, điều hành doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty
cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, trừ trường hợp luật có quy định khác;

4. Người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu cơ quan nhà nước không được góp vốn vào
doanh nghiệp hoạt động trong phạm vi ngành, nghề mà người đó trực tiếp thực hiện việc quản lý nhà nước hoặc để vợ hoặc chồng, bố, mẹ, con kinh doanh trong phạm vi ngành, nghề do người đó trực tiếp thực hiện việc quản lý nhà nước.”

Đồng thời, khoản 3 Điều 14 Luật Viên chức năm 2010 quy định:

“Điều 14. Quyền của viên chức về hoạt động kinh doanh và làm việc ngoài thời gian quy định

3. Được góp vốn nhưng không tham gia quản lý, điều hành công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp danh, hợp tác xã, bệnh viện tư, trường học tư và tổ chức nghiên cứu khoa học tư, trừ trường hợp pháp luật chuyên ngành có quy định khác.”

Như vậy, những trường hợp người làm nhà nước không được góp vốn kinh doanh vào công ty là khi (1):

Tham gia quản lý, điều hành công ty sau khi góp vốn vào công ty này.
Người có vai trò là người đứng đầu, cấp phó của người đứng đầu góp vốn vào công ty có ngành, nghề thuộc phạm vi mà người đó trực tiếp quản lý.

Theo khoản 24 Điều 4 LDN, người quản lý doanh nghiệp là (2): chủ doanh nghiệp tư nhân; thành viên hợp danh; Chủ tịch Hội đồng thành viên; thành viên Hội đồng thành viên; Chủ tịch công ty; Chủ tịch Hội đồng quản trị; thành viên Hội đồng quản trị; Giám đốc hoặc Tổng giám đốc và cá nhân giữ chức danh quản lý khác theo
quy định tại Điều lệ công ty.

Sau khi loại trừ những trường hợp tại (1) và (2), ta có thể liệt kê được những trường hợp mà người làm
nhà nước được góp vốn kinh doanh vào công ty như:

Góp vốn vào công ty hợp danh với tư cách là thành viên góp vốn.
Mua cổ phần tại công ty cổ phần để trở thành cổ đông và không là thành viên Hội đồng quản trị, Kiểm soát viên.