Công chức theo vị trí việc làm sẽ là nền tảng cải cách mới của nền công vụ, thay thế cơ chế ngạch – bậc vốn tồn tại nhiều bất cập. Tại phiên thảo luận chiều 14/5/2025 về dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà khẳng định: “Sắp xếp cán bộ theo vị trí sẽ xóa bỏ tình trạng giữ ghế nhờ ngạch, tạo động lực thực chất để công chức phấn đấu”.

Hai mục tiêu lớn khi sửa đổi Luật Cán bộ, công chức

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, dự thảo luật đặt ra hai mục tiêu cốt lõi:

• Thứ nhất, liên thông đội ngũ cán bộ, công chức từ cấp xã đến cấp tỉnh, thống nhất một chế độ công vụ xuyên suốt toàn hệ thống chính trị từ Trung ương đến cơ sở. Điều này đáp ứng nhu cầu tái cấu trúc đơn vị hành chính, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp.

• Thứ hai, đảm bảo sự thống nhất, đồng bộ giữa quy định của Đảng và hệ thống pháp luật. Đây là cơ hội để đổi mới toàn diện chế độ công vụ, tiếp cận với chuẩn mực tiên tiến, phù hợp yêu cầu quản trị hiện đại, minh bạch, hiệu quả.

Công chức theo vị trí việc làm: Vị trí là cốt lõi, ngạch chỉ là kỹ thuật

Dự thảo xác lập chế độ công vụ mới, trong đó vị trí việc làm là nền tảng trung tâm để tuyển dụng, phân bổ biên chế, đào tạo, đánh giá và trả lương. Ngược lại, khái niệm “ngạch” sẽ chỉ đóng vai trò công cụ kỹ thuật nhằm phân định trình độ chuyên môn, và sẽ được tích hợp vào hệ thống khung năng lực cho từng vị trí.

“Chúng tôi quyết định bỏ thi nâng ngạch. Ngạch sẽ không còn là mục tiêu như hiện nay” – Bộ trưởng khẳng định.

Theo đó, người có năng lực có thể được bổ nhiệm vào vị trí chuyên viên cao cấp mà không cần trải qua hành trình tuần tự nhiều năm như hiện nay. Cơ chế này sẽ linh hoạt, năng động hơn, tránh tình trạng giữ ghế, chờ đợi nâng ngạch hình thức.

Đánh giá công chức theo kết quả, sản phẩm cụ thể

Bộ Nội vụ cho biết, phương thức đánh giá cán bộ, công chức sẽ được thiết kế lại theo hướng:

• Chuyển từ định tính sang định lượng

• Đánh giá bằng kết quả, sản phẩm theo vị trí được giao

• Ứng dụng KPI kết hợp công nghệ và dữ liệu số

• Dựa trên hệ thống tiêu chí minh bạch, công khai

Bộ tiêu chí đánh giá sẽ do Chính phủ ban hành, tham khảo các mô hình công vụ hiện đại trên thế giới. Mục tiêu cuối cùng là xóa bỏ tư duy “biên chế suốt đời”, thúc đẩy tinh thần trách nhiệm và hiệu quả thực thi công vụ.

Cơ chế thu hút nhân tài: “Coi người tài là chủ thể đặc biệt”

Một điểm mới đáng chú ý trong dự thảo là nguyên tắc luật hóa “coi người có tài là chủ thể đặc biệt”. Luật sẽ:

• Quy định cơ chế đặc biệt, linh hoạt trong tuyển dụng, sử dụng nhân tài

• Tạo môi trường công vụ cởi mở, công bằng, đề cao văn hóa cống hiến

• Hạn chế “cào bằng” giữa người có năng lực và người chỉ đủ điều kiện tối thiểu

Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà khẳng định đây là một bước tiến lớn trong đổi mới nền công vụ, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang thiếu nhân lực chất lượng cao ở các lĩnh vực như công nghệ số, đô thị, kinh tế, tài chính, môi trường, giáo dục và y tế.

Liên thông cán bộ từ xã đến tỉnh: Giải quyết tận gốc phân mảnh nhân sự

Quy định liên thông cán bộ, công chức từ cấp xã đến cấp tỉnh sẽ:

• Xóa bỏ rào cản hành chính trong phát triển đội ngũ cán bộ cơ sở

• Mở ra cơ hội phát triển bình đẳng cho cán bộ cấp xã dựa trên năng lực

• Xây dựng chuỗi phát triển cán bộ theo hướng “từ cơ sở lên Trung ương” thay vì “tuyển chọn từ trên xuống”

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Đoàn Hải Dương) nhận định: “Đây là cải cách đúng hướng, mở ra cơ hội mới cho cán bộ trẻ tại địa phương”.

Kết luận

Công chức theo vị trí việc làm sẽ là động lực cải cách mạnh mẽ cho bộ máy hành chính nhà nước. Khi ngạch không còn là mục tiêu, từng cán bộ sẽ phải chứng minh năng lực qua kết quả công việc. Cơ chế mới không chỉ nâng cao hiệu quả công vụ, mà còn góp phần xây dựng một nền công vụ năng động, chuyên nghiệp, thu hút người tài và thực sự phục vụ nhân dân.

CÔNG TY LUẬT TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN NEW & NEW

Địa chỉ trụ sở chính: 3A Đồng Nai, Phường 2, quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.

Tổng đài tư vấn: 090.180.6668

Email: info@newlawfirm.com.vn

Website: https://newlawfirm.com.vn/