Sửa đổi quy định cư trú để phù hợp sắp xếp đơn vị hành chính

Mục lục

Tìm hiểu chi tiết dự thảo sửa đổi quy định cư trú 2025–2026 nhằm phù hợp sắp xếp đơn vị hành chính, đơn giản hóa thủ tục và bảo đảm quyền lợi công dân.

I. Bối cảnh sửa đổi quy định cư trú

Bộ Tư pháp vừa công bố tài liệu thẩm định dự thảo nghị định sửa đổi quy định cư trú và bổ sung một số điều của 5 nghị định quan trọng gồm: Nghị định 96/2016, Nghị định 99/2016, Nghị định 137/2020, Nghị định 70/2024, Nghị định 154/2024.

Mục tiêu của việc sửa đổi quy định cư trú là bảo đảm phù hợp với việc sắp xếp đơn vị hành chính, tinh gọn bộ máy, đồng thời đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

II. Nội dung chính của sửa đổi quy định cư trú

1. Lĩnh vực an ninh, trật tự

Dự thảo sửa đổi quy định cư trú và các nghị định về an ninh, trật tự bổ sung danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện như phẫu thuật thẩm mỹ, karaoke, vũ trường, quân trang quân dụng. Thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận đủ điều kiện về an ninh trật tự được phân cấp về công an địa phương.

2. Quản lý và sử dụng con dấu

Trong dự thảo sửa đổi quy định cư trú, phần về con dấu cũng được điều chỉnh: phân cấp thẩm quyền cấp, đổi, cấp lại giấy chứng nhận đăng ký mẫu dấu về công an cấp tỉnh; bổ sung quy định về dấu nổi, dấu thu nhỏ, dấu xi; cho phép nộp hồ sơ trực tuyến qua Cổng dịch vụ công.

3. Quản lý pháo

Dự thảo sửa đổi quy định cư trú đồng thời siết chặt hoạt động nghiên cứu, sản xuất, kinh doanh, xuất nhập khẩu pháo hoa và pháo hoa nổ, phân cấp thẩm quyền bắn pháo hoa và yêu cầu quản lý số hóa để minh bạch.

4. Luật Căn cước

Nội dung sửa đổi quy định cư trú cũng gắn với việc sửa Nghị định 70/2024: mở rộng quản lý dữ liệu dân cư, cấp số định danh cho công dân khai sinh ở nước ngoài, điều chỉnh tích hợp thông tin vào thẻ căn cước và quy định thu hồi thẻ cấp sai.

III. Những điểm mới về cư trú trong dự thảo

Dự thảo sửa đổi quy định cư trú (Nghị định 154/2024) có các điểm nổi bật:

Làm rõ nơi đăng ký thường xuyên đậu, đỗ phương tiện dùng để ở: địa điểm do chủ phương tiện xác định, không thuộc khu vực cấm, đăng ký với UBND xã, phường, đặc khu.
Bổ sung quy định giấy tờ chứng minh tình trạng khuyết tật, mất khả năng lao động: chấp nhận chứng nhận của cơ sở y tế khu vực hoặc xác nhận của UBND cấp xã.
Đơn giản hóa đăng ký cư trú cho người chưa thành niên: không phải kiểm tra, xác minh điều kiện về chỗ ở khi đăng ký thường trú, tạm trú lần đầu theo nơi cư trú của cha mẹ, người giám hộ.
Chuẩn hóa biểu mẫu hành chính: thay cụm “UBND cấp xã, UBND cấp huyện nơi không có đơn vị hành chính cấp xã” bằng “UBND cấp xã” tại Mẫu số 01, 02.
Bỏ cụm từ “trực thuộc Trung ương” để phù hợp Luật Công an nhân dân và mô hình hành chính mới.

IV. Ý nghĩa của việc sửa đổi quy định cư trú

Việc sửa đổi quy định cư trú giúp:

Thể chế hóa chủ trương sắp xếp đơn vị hành chính;
Giảm thủ tục giấy tờ, tăng ứng dụng công nghệ, khai thác hiệu quả Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư;
Phân cấp mạnh về địa phương, nâng cao tính minh bạch;
Bảo vệ tốt hơn quyền lợi công dân trong lĩnh vực cư trú và an ninh trật tự.